Od wielu lat w dyskursie społecznym i social mediach mówi się o rozróżnieniu na trzy pokolenia (generacje), charakteryzujące się innymi cechami i będącymi zupełnie różnymi materiałami na pracowników. Nic dziwnego, skoro dorastały w innych warunkach i mogły przeżyć inne rzeczy, które ich ukształtowały. Z tego powodu często mówi się przy tej okazji o tzw. konflikcie międzypokoleniowym, mającym swoje korzenie w odmiennych życiowych doświadczeniach. Sprawdź, do którego pokolenia należysz oraz jakie są Twoje mocne strony na rynku pracy!
Co to jest pokolenie? Pokolenie a generacja
Według Słownika Języka Polskiego PWN pokolenie to:
- «grupa ludzi (także zwierząt lub roślin) będących mniej więcej w tym samym wieku»
- «ogół ludzi ukształtowanych przez podobne lub te same przeżycia, doświadczenia itp.»
- «okres równy długości życia ludzi urodzonych w podobnym czasie»
- «członkowie jakiejś rodziny, będący w podobnym wieku i zajmujący w niej taką samą pozycję».
Z tej definicji możemy wywnioskować, że osoby należące do jednej grupy będą się wyróżniały podobnymi cechami, ponieważ dorastały w tych samych warunkach.
Jakie są pokolenia? Pokolenia nazwy
Obecnie socjologowie mówią o czterech generacjach, które są aktywne tak w życiu społecznym, jak i typowo na rynku pracy. Są to:
- pokolenie BB (baby boomers, boomers, bumerzy, boomerzy) – urodzeni w latach 1946-1964,
- pokolenie X – osoby z lat 1965-1980,
- pokolenie Y (tzw. millenialsi) – urodzeni w latach 1981-1996,
- pokolenie Z (Gen Z, zetki) – przyszli na świat w przedziale 1997-2012.
Sprawdź, czym cechują się poszczególne grupy i do której z nich należysz!
Pokolenie BB: kim są baby boomers (bumerzy)?
Generacja wyżu demograficznego, znane jako baby boomers, obejmuje osoby, które przyszły na świat w latach 1946-1964, czyli w dwudziestu latach po zakończeniu II wojny światowej. Jej nazwa odnosi się do znaczącego wzrostu liczby urodzeń, który miał miejsce w okresie powojennym. Obecnie boomerzy mają pięćdziesiąt, sześćdziesiąt lub siedemdziesiąt lat, co oznacza, że wielu z nich już opuściło rynek pracy i przebywa na emeryturze.
Niemniej jednak osoby w wieku emerytalnym coraz częściej decydują się kontynuować pracę, nawet w formie niepełnoetatowej lub jako praca dorywcza. Dlatego zrozumienie cech tej grupy może być pomocne dla przyszłego pracodawcy.
Wartości baby boomerów
Członkowie generacji baby boomers cenią sobie takie wartości:
- relacje z innymi ludźmi, w tym spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi,
- ambicja,
- pracowitość i zaradność,
- wytrwałość,
- rozwój osobisty,
- równość,
- optymizm
Baby boomers w pracy
Dzięki zestawowi powyższych cech, baby boomersi są pracowici i zmotywowani. Ważne są dla nich pozycja zawodowa, prestiż i benefity pracownicze, ale jednocześnie wierzą, że sukces i pozycja powinny być okupione ciężką pracą. Boomersi są też pewni swoich kompetencji i nie uznają dróg na skróty; kluczowa jest u nich zaradność oraz osiąganie zamierzonych celów, ale też rywalizacja. W komunikacji stawiają na rozmowę twarzą w twarz oraz miewają problem z przystosowaniem się do rozwoju technologii.
Pokolenie X: osoby urodzone w latach 1965-1980
Przedstawiciele grupy X to osoby z piętnastolecia 1965-1980. To grupa dzieci baby boomersów, które są obecnie zaawansowane na rynku pracy.
Nazwa pokolenia X odnosi się do pewnego rodzaju niepewności, niewiadomej. Na początku jego członków postrzegano jako ludzi zagubionych, bez jasno określonych celów, poszukujących sensu życia. Taki obraz został utrwalony także w kulturze. Istnieje wiele stereotypów dotyczących „iksów”, często bardzo krzywdzących. Odnoszą się one m.in. do nadmiernego konsumpcjonizmu oraz niezdrowej rywalizacji w środowisku pracy.
Generacja X dorastała w czasach dynamicznego rozwoju technologii. Lata ich dzieciństwa zbiegają się z początkiem ery komputerów osobistych, e-maili, SMS-ów oraz pierwszej telewizji muzycznej – MTV, co sprawia, że grupa ta nazywana jest również pokoleniem MTV.
Wartości „Iksów”
- niezależność,
- elastyczność,
- rodzina i posiadanie dzieci,
- odpowiedzialność,
- różnorodność,
- przedsiębiorczość,
- sceptycyzm (w odróżnieniu od swoich rodziców).
Generacja X w pracy
To grupa ludzi dobrze wykształconych. Są dobrymi samodzielnymi pracownikami, którzy z łatwością korzystają z nowych technologii. Chętnie podejmują wyzwania, w tym naukę nowych rzeczy, więc świat cyfrowy oraz dynamiczny rozwój kariery zawodowej nie są im obce,
Te osoby jednak nie czują się tak przywiązana do miejsca pracy jak baby boomersi. Choć zdarza się im „zasiedzieć” w nieprzyjemnym dla nich miejscu zatrudnienia, nie ma najczęściej problemu ze zmianą, by osiągnąć osobiste cele. W dodatku cenią sobie konstruktywny feedback.
W komunikacji stawiają na jasne i krótkie komunikaty oraz komunikację tekstową.
Pokolenie Y: millenialsi lata
To określenie zazwyczaj odnosi się do osób urodzonych w latach 1980-1997, chociaż czasami do tej grupy włączane są również osoby nieco młodsze (urodzone do 2000 roku). Gen Y to jednostki, które dorastały na przełomie wieków, dlatego często nazywa się je millenialsami.
Innym terminem stosowanym dla „igreków” jest pokolenie cyfrowe, ponieważ dzieciństwo i młodość tych jednostek przypadły na czas szybkiego rozwoju technologii, w tym Internetu i mediów społecznościowych.
Wartości millenialsów
W przypadku tej grupy zauważamy duże nastawienie na balans pomiędzy życiem online i offline. Jej przedstawiciele cenią sobie:
- jakość życia,
- gromadzenie ciekawych wspomnień,
- elastyczność,
- swobodę,
- pewność siebie,
- otwartość na zmiany,
- tolerancyjność,
- umiejętności społeczne.
@beingjulia 5 fashion and styling signs that you’re a millennial #millennialsoftiktok #fashiontips #fashiontiktok #stylinghelp ♬ BIRDS OF A FEATHER – Billie Eilish
Milenials w pracy
Millennialsi to najlepiej do tej pory wykształcone pokolenie, co mogą zawdzięczać rozwojowi technologii i temu, że bardzo dobrze się do niego przystosowują. Między innymi dzięki niej chętnie rozwijają swoje umiejętności.
Jako pracownicy potrzebują równowagi między karierą a życiem prywatnym, więc często poszukują pracy, która jest jednocześnie dobrą zabawą. Z tego powodu mogą często zmieniać miejsce zatrudnienia. Jednocześnie oczekują kontroli i wsparcia od przełożonego, ponieważ lubią się czuć zauważeni. W komunikacji cenią sobie szybkość i efektywność, dlatego używają emaili i social mediów, które ograniczają niepotrzebne spotkania. Świetnie radzą sobie również w pracy zdalnej.
Pokolenie Z od kiedy, cechy pokolenia
„Zetki” są obecnie najmłodszą grupą pracowników. Członkowie Gen Z, urodzeni między 1997 a 2012 rokiem, dopiero zaczynają lub wkrótce rozpoczną swoją karierę zawodową. Są to dzieci millenialsów, które wyrastały w erze niemal nieograniczonego dostępu do technologii, co znacząco wpływa na ich sposób funkcjonowania, także w sferze zawodowej. Zoomerzy, jak potocznie się ich nazywa, nie pamiętają czasów bez Internetu, mediów społecznościowych, smartfonów ani aplikacji.
Wartości pokolenia
- ambicja,
- przedsiębiorczość,
- otwartość i tolerancja,
- różnorodność,
- bezpośredniość,
- poznawanie nowych ludzi,
- gromadzenie doświadczeń,
- troska o klimat,
- zaangażowanie społeczne i kulturowe,
- mobilność,
- równowaga między życiem prywatnym i zawodowym,
- dbałość o własne zdanie, nawet kosztem autorytetu starszych.
Nastawienie na ludzi i duży nacisk na zdrowie psychiczne ma ogromny wpływ na karierę zoomersów.
Zoomerzy w pracy
Jak żadna grupa dotąd, przedstawiciele Gen Z zwracają uwagę na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz na swoje samopoczucie. Nie przystępują do niezdrowej rywalizacji w pracy i nie zawahają się zmienić zatrudnienia, jeśli takową zauważą. Poza tym wolą pracować indywidualnie, najchętniej zdalnie, oraz chętnie opierają się na technologii – korzystają z aplikacji i programów, które usprawniają i automatyzują ich zadania.
Jednocześnie dążą do stabilizacji, która nie będzie ich więzić. Jako pracownicy zazwyczaj wykazują nieufność i sceptycyzm, ponieważ nie wychodzą już z założenia, iż starsi mają nad nimi autorytet – trzeba na niego zasłużyć. Potrzebują jednak jasnego określenia celów i oczekiwań ze strony swoich przełożonych. Preferują bezpośrednią komunikację, chociaż lubią też używać formy tekstowej.
Już niedługo – gen alpha
Dzieci millenialsów oraz najstarszych przedstawicieli Zetek (urodzeni po 2013 roku) tworzą nową generację, znaną jako pokolenie alfa.
Choć obecnie są jeszcze bardzo małe, już teraz wiadomo, jakie zjawiska i wydarzenia mogą wpłynąć na ich wartości oraz sposób funkcjonowania w przyszłej pracy. Eksperci są zgodni, że Alpha będzie zjawiskiem nieustannie połączonym z siecią (hiperpołączone), jeszcze bardziej uzależnione od technologii oraz urządzeń mobilnych, co przełoży się zarówno na ich relacje społeczne, jak i życie zawodowe.
Do którego pokolenia należysz?
Jak widać, każda grupa cechuje się odmiennymi wartościami, a główną różnicą jest uzależnienie od świata wirtualnego – nie tylko w kwestii nawyku i sposobie funkcjonowania w pełni scyfryzowanym społeczeństwie, ale również wykorzystania technologii do budowania kariery zawodowej. Różnice pomiędzy pokoleniami często prowadzą do konfliktów oraz nieporozumień, które wzbudzają wielkie emocje w mediach społecznościowych. Należy jednak pamiętać, że różnice międzypokoleniowe będą istnieć zawsze i można być pewnym, że między gen Z a następną generacją też coś się zadzieje.
