Czy pracodawca widzi e-recepty i e-zwolnienia?

E-recepta i e-zwolnienia zyskują na popularności, ponieważ jest to bardzo wygodne rozwiązanie, zarówno z perspektywy pacjenta, jak i lekarza. Czy pracodawca widzi e-recepty i e-zwolnienia? W niniejszym artykule odpowiadamy na to pytanie, sprawdzamy także, jakie informacje związane ze stanem zdrowia są udostępniane pracodawcy.

E-recepta – co to takiego? 

E-recepta, czyli elektroniczna recepta, to nowoczesna forma recepty na leki, która zastępuje tradycyjną papierową wersję. Cyfrowy dokument jest wystawiany przez lekarza, zawarte są w nim wszystkie niezbędne informacje dotyczące przepisanych leków. E-recepta stanowi zatem podstawę do wydania pacjentowi z apteki danego produktu leczniczego. 

E-recepta jest zapisywana w centralnym systemie, do którego mają dostęp lekarze, farmaceuci oraz pacjenci. Wszystkie informacje, które zawiera e-recepta, są przechowywane elektronicznie, dzięki czemu zarówno pacjent, jak i lekarze, mogą szybko sprawdzić historię leczenia. Cyfrowy dokument można zrealizować w dowolnej aptece na terenie kraju, wystarczy podać numer PESEL pacjenta i 4-cyfrowy kod e-recepty. 

Warto wiedzieć: Z e-recepty warto skorzystać, kiedy pacjent jest poważnie chory lub niemobilny i nie ma jak udać się do lekarza. Rozwiązanie to znajduje zastosowanie także wtedy, gdy pacjent przyjmuje na stałe leki i nie chce każdorazowo udawać się po receptę na nowe opakowania do lekarza.

E-zwolnienie – jak działa?  

E-zwolnienie, inaczej elektroniczne zwolnienie lekarskie lub zwolnienie lekarskie online to cyfrowa wersja tradycyjnego zwolnienia lekarskiego. Dokument wystawiony przez lekarza, podobnie jak e-recepta potwierdza, że pacjent w danym czasie nie jest zdolny do pracy ze względu na stan zdrowia. Po wystawieniu e-zwolnienie jest automatycznie przesyłane na profil Platformy Usług Elektronicznych płatnika składek i do systemu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) [1].

Czy pracodawca widzi e-recepty? 

Zgodnie z treścią Ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta z dnia 6 listopada 2008 roku, dokumentację medyczną udostępnia się podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, takim jak np. lekarz, pielęgniarka, farmaceuta lub pracownik medyczny, który wykonuje czynności w sytuacji ratowania życia [2]. Co więcej, dane osobowe w systemie e-zdrowie są chronione przez RODO. Przetwarzanie informacji o stanie zdrowia jest dopuszczalne tylko warunkowo, przez podmioty udzielające świadczeń medycznych [3]. Zatem pracodawca nie ma dostępu do e-recepty. Zawarte tam informacje na temat przepisanych leków są dostępne dla pacjenta i lekarza.

Czy ZUS ma wgląd do e-recepty? 

Podobnie jak pracodawca, także Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ma wglądu w e-recepty. Dla ZUSU widoczne są natomiast e-zwolnienia, które są przesyłane do systemu automatycznie [4]. Państwowa jednostka organizacyjna nie ma jednak dostępu do diagnozy ani wyników badań, ponieważ takie informacje są objęte tajemnicą medyczną. ZUS widzi jedynie podstawowe informacje, które są konieczne do ustalenia prawa do świadczeń zdrowotnych lub zasiłków chorobowych. 

Czy pracodawca widzi e-zwolnienia? 

Jeśli chodzi o e-zwolnienie to w przeciwieństwie do e-recepty, jest ono widoczne dla pracodawcy na profilu PUE [1, 6]. Pracownik musi powiadomić pracodawcę (w dowolnej formie) o nieobecności, ale nie ma obowiązku dostarczenia zwolnienia. Warto wiedzieć, że e-zwolnienie nie zawiera numeru statystycznego choroby ani innych poufnych szczegółów medycznych. Dla pracodawcy są widoczne jedynie podstawowe informacje, takie np. jak data rozpoczęcia i zakończenia zwolnienia czy też wskazania dotyczące tego, czy pracownik może wychodzić z domu czy musi leżeć (świadczy o tym adnotacja 1 lub 2) [5, 6]. 

Warto wiedzieć: W przypadku podejrzenia, że pracownik podejmuje w czasie trwania zwolnienia pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie w nieprawidłowy sposób, może zostać zlecona kontrola [7]. Szczegółowy tryb i zasady przeprowadzania kontroli wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. [8].

Źródła: 

1. https://pacjent.gov.pl/e-zwolnienie [Dostęp: 29.06.2024 r.]
2. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. 2009 nr 52 poz. 417) 
3. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych)
4. https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/internetowe-konto-pacjenta-podczas-choroby [Dostęp: 29.06.2024 r.]
5. https://www.zus.pl/-/elektroniczne-zaswiadczenia-lekarskie-e-zla-informacja-dla-platnikow [Dostęp: 29.06.2024 r.]
6. https://www.zus.pl/ezla/najczesciej-zadawane-pytania/pacjent [Dostęp: 29.06.2024 r.]
7. https://www.zus.pl/firmy/pozostale/kontrola-prawidlowosci-wykorzystywania-zwolnien-lekarskich-wykonywana-przez-pracodawcow##2 [Dostęp: 29.06.2024 r.]
8. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz. U. Nr 65, poz. 743).