Wspólne przygotowanie i złożenie deklaracji podatkowej nie są jedynie czynnością faktyczną, która umożliwia usprawnienie pracy podatnikom. To również formalna możliwość innego rozliczenia, które może mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego. Dzięki wspólnemu rozliczeniu z małżonkiem, szczególnie w przypadku jeżeli jeden z małżonków osiąga bardzo niskie dochody, lub nie osiąga ich wcale, może być opłacalne z punktu widzenia podatnika. Należy jednak pamiętać, że ze wspólnego opodatkowania w PIT 37 można skorzystać dopiero po spełnieniu określonych przez ustawodawcę warunków i po złożeniu stosownego wniosku.

Warunki do wspólnego opodatkowania

Łącznie opodatkowanie małżonków zostało przez ustawodawcę ograniczone do par, które spełniają określone (w art. 6 ust 2 Ustawy o PIT) warunki. Zgodnie z nimi wniosek o wspólne opodatkowanie, oraz wspólnie opodatkować się mogą podatnicy, którzy:

• podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o PIT),
• pozostają w związku małżeńskim przez cały rozliczany rok,
• pozostają w związku małżeńskim od dnia zawarcia związku małżeńskiego w danym roku podatkowym do końca tego roku podatkowego (dla zawartych nowych małżeństw),
• pozostają we wspólności majątkowej,
• nie stosuje się do nich opodatkowania na zasadach podatku liniowego 30c,
• nie stosuje się do nich przepisów o ryczałcie,
• nie podlegają przepisom o podatku tonażowym,
• nie podlegają rygorom ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyciąg z przepisów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 6 ust. 2

„Małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

1) przez cały rok podatkowy albo

2) od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego – w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego

– mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot pomniejszających dochód; w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.”

Wybór formularza PIT 37 wspólnie

W praktyce w przypadku jeżeli podatnicy planują rozliczenie w ramach deklaracji PIT 37 to oboje powinni spełniać wszystkie warunki do rozliczenia w ramach właśnie tego formularza. Jeżeli natomiast chociaż jeden z podatników nie spełnia kryteriów do zastosowania PIT 37, to powinni skorzystać wspólnie z innej deklaracji w takiej sytuacji najbardziej popularnym do wykorzystania jest formularz zeznania podatkowego PIT 36.

Przypominając kryteria podstawowe wyboru PIT 37 należy wskazać:

• PIT 36 skierowany jest do podatników, do których zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym w szczególności art. 45 ust. 1,
• deklaracja służy podatnikom, którzy uzyskali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• dotyczy przychodów opodatkowanych na zasadach ogólnych,
• zastosowanie do podatnika winny mieć zasady skali podatkowej,
• podatnik przygotowujący PIT 37 powinien osiągać przychody wyłącznie za pośrednictwem płatnika lub innych podmiotów obowiązanych do sporządzenia imiennej informacji o wysokości dochodów,
• podatnicy korzystający z PIT 37 nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej ani działów specjalnych produkcji rolnej,
• deklaracja ta nie może służyć osobom, które chcą doliczać dochody małoletnich dzieci,
• PIT 37 został skierowany do podatników, którzy nie obniżają dochodów o straty z ubiegłych lat,
• podatnicy PIT 37 nie odliczają tak zwanego minimalnego podatku dochodowego.

Wniosek o wspólne opodatkowanie

Jeżeli małżonkowie chcieliby rozliczyć się wspólnie muszą złożyć odpowiedni (wspólny wniosek). W tym miejscu jednak ustawodawca uproszcza procedurę i umożliwia złożenie wspólnego wniosku w ramach przygotowywanej i składanej deklaracji podatkowej PIT 37. Nie ma więc konieczności przygotowywania dodatkowego (w rozumieniu oddzielnego) dokumentu dla urzędu skarbowego. Co ważne dodatkowo wniosek może być wyrażony przez jednego z małżonków (nie musi być do tego wniosku podpisanego przez obydwoje z nich. Takie jednoosobowe (przez małżonka) wyrażenie wniosku) ustawodawca traktuje na równi z oświadczeniem (złożeniem oświadczenia) o stosownym upoważnieniu małżonka przez współmałżonka do złożenia wniosku o łącznie opodatkowanie dochodów. W tym miejscu jednak ustawodawca zwrócił uwagę na powagę tak złożonego wniosku – który składa się jako oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Wyciąg z przepisów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych

art. 6 ust. 2a

„Wniosek, o którym mowa w ust. 2, może być wyrażony przez jednego z małżonków. Wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.”

W praktyce Formularz PIT 37 (zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty) już na pierwszej stronie (w ramach formularza w formie tradycyjnej – papierowej) zawiera w pozycji numer 6 wybór sposobu rozliczenia podatku. W tym miejscu podatnik będzie musiał zaznaczyć właściwe kwadraty wskazując czy rozlicza się:

1. indywidualnie,
2. wspólnie z małżonkiem zgodnie z wnioskiem o którym mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy,
3. w sposób przewidziany dla wdów i wdowców,
4. w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.