Praca policjanta to marzenie wielu dzieci, ale także dorosłych – kojarzy się z pomaganiem, czynieniem dobra i wprowadzaniem zmiany na lepsze w swoim otoczeniu. Niektórzy pragną również rozwiązywania przestępstw i zagadek jak w filmie akcji. Profesja ta ma jednak różne odcienie, a do jej zaczęcia potrzebne jest spełnienie wielu wymogów.
Dowiedz się, jak wygląda praca w policji, jak wygląda zakres obowiązków na służbie i na jaką pensję możesz liczyć, wstępując w szeregi funkcjonariuszy.
Jak wygląda praca policjanta?
Na służbie funkcjonariusz zajmuje się wieloma rzeczami w zależności od sektora, w którym pracuje. Według Ustawy o Policji do zadań policji należy m.in.:
- legitymowanie osób w celu ustalenia ich tożsamości,
- zatrzymywanie osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,
- przeszukiwanie osób i pomieszczeń w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,
- kontrolowanie pojazdów,
- dbanie o bezpieczeństwo i porządek publiczny,
- poszukiwanie osób zaginionych,
- ściganie przestępców,
- wskazywanie i karanie wykroczeń,
- minimalizowanie i zapobieganie przestępczości,
- kierowanie ruchem drogowym,
- ochrona życia i zdrowia innych obywateli,
- obserwowanie i rejestrowanie przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz – w szczególnych przypadkach – rejestrowanie dźwięku.
To tylko część obowiązków, jakie może mieć policjant, jeśli zdecyduje się podjąć tę pracę. Wyróżniamy bowiem kilka działów, w których taki funkcjonariusz może się rozwijać (Dz. U. 2024.145):
- kryminalny,
- śledczy,
- spraw wewnętrznych,
- prewencyjny,
- kontrterrorystyczny,
- zwalczania cyberprzestępczości,
- wspomagający.
W niektórych przypadkach potrzebne jest dodatkowe wykształcenie wyższe, np. studia na kierunku kryminologia lub psychologia.
Ile godzin pracują policjanci?
Według Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 września 2020 r. w sprawie czasu służby policjantów czas ich pracy dzieli się na system:
- zmianowy – na stanowiskach służbowych, na których wymaga się pełnienia służby według harmonogramu służby przewidującego zmianę pory pełnienia służby po upływie określonej liczby godzin,
- podstawowy – na pozostałych stanowiskach służbowych.
W praktyce zmiany na służbie trwają ok. 8 godzin, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach przełożony właściwy w sprawach osobowych może wprowadzić pełnienie służby na zmiany trwające po 12 godzin na dobę.
Ile urlopu ma funkcjonariusz?
Według prawa policjantowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni roboczych.
Czy policjant ma wolne weekendy?
Ze względu na zmianowy charakter ich pracy policjanci nie mają zagwarantowanych wolnych weekendów. Jeśli ich zmiana wypada w dni wolne, mają oddany jeden inny dzień w tygodniu w ramach rekompensaty. Ponadto część z nich pracuje również w święta – trzeba to mieć na względzie, decydując się na karierę w Policji.
Sprawdź, czy nadajesz się na policjanta
Zawód policjanta wiąże się z wieloma niebezpieczeństwami i silnym stresem, dlatego do rozpoczęcia tej pracy – oprócz kwalifikacji – potrzebne są konkretne cechy charakteru.
Kandydat do tej profesji powinien być wytrzymały na:
- narażanie życia i zdrowia,
- dostępność przez całą dobę – także w weekendy i święta,
- presję ze strony społeczeństwa,
- warunki pracy,
- nieadekwatne wynagrodzenie – zwłaszcza na początku kariery.
Ponadto funkcjonariusz ma też dostęp do broni. Dlatego tak ważna na tym stanowisku jest odporność na stres oraz poczucie odpowiedzialności nie tylko za siebie, ale też ludzi wokół.
Jakie jeszcze cechy sprawią, że będziesz dobrym policjantem? Będą to na przykład:
- sprawność fizyczna i refleks,
- umiejętność krytycznego myślenia i szybka decyzyjność,
- empatia,
- posiadanie prawa jazdy,
- umiejętność porozumienia i rozwiązywania konfliktów,
- adaptacja do warunków,
- stabilność emocjonalna,
- łatwość nawiązywania kontaktów,
- znajomość języków obcych (szczególnie j. angielskiego) na poziomie co najmniej komunikatywnym.
Na szczęście wiele z tych cech można nabyć w trakcie szkolenia, więc nie przejmuj się, jeśli nie masz którejś z nich lub obawiasz się, że powinieneś nad czymś popracować.
Jak zostać policjantem? Wymogi formalne
Droga do zostania policjantem jest bardzo długa i poprzeplatana bardzo konkretnymi wymaganiami.
Każdy kandydat musi spełniać następujące wymogi formalne:
- mieć polskie obywatelstwo,
- posiadać pełnię praw publicznych,
- nie być skazanym prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo (w tym przestępstwo skarbowe),
- mieć nieposzlakowaną opinię,
- cieszyć się zdrowiem fizycznym i psychicznym,
- mieć uregulowany stosunek do służby wojskowej,
- posiadać wykształcenie minimum średnie (nie ma wymogu zdania matury i posiadania dyplomu studiów wyższych).
Krok po kroku
Wstępne, choć precyzyjne wymogi to tylko pierwszy etap rekrutacji, która odbywa się na prawach konkursu. Później na kandydatów czekają kolejno:
- test wiedzy złożony z 40 pytań jednokrotnego wyboru – na temat prawa, ustawodawstwa, sądownictwa oraz znajomości Konstytucji RP i Ustawy o Policji z dn. 6 kwietnia 1990 r.
- test sprawności fizycznej – polegający na pokonaniu toru przeszkód w czasie nie dłuższym niż 1 minuta 41 sekund,
- badania psychologiczne – bazujące na czterech polach: zdolności intelektualnych, zachowań społecznych, stabilności emocjonalnej i postawy wobec pracy
- rozmowa kwalifikacyjna do policji,
- komisja lekarska,
- wypełnienie ankiety bezpieczeństwa osobowego.
Jakie wykształcenie powinien mieć przyszły policjant?
Do wykonywania zawodu policjanta wymagane jest wyłącznie średnie wykształcenie. Kandydat nie musi mieć zdanej matury ani studiów wyższych, o ile nie planuje kariery w specjalistycznej dziedzinie, np. kryminologii albo psychologii sądowej.
Jeżeli tak, musi mieć ukończony kierunek studiów wspomagający tę dziedzinę.
Ile kosztuje szkoła policyjna?
Zacznijmy od tego, że każdy nowo przyjęty policjant kierowany jest na szkolenie zawodowe podstawowe do jednej ze Szkół Policji. Takie szkolenie trwa około siedmiu miesięcy i jest obowiązkowe dla wszystkich nowych policjantów. Nie muszą oni za nie płacić, a wręcz pobierają uposażenie.
W 2024 r. wynagrodzenie zasadnicze policyjnego kursanta przed ukończeniem 26. roku życia wynosi od 5464,82 do 6063,60 zł netto. W przypadku, gdy kursant ma więcej niż 26 lat, może zarobić od 5073,82 do 5593,60 netto.
Istnieje jednak możliwość dalszej nauki, chociażby w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie. Nauka ta jest już wtedy płatna ok. 2000 zł za semestr. Dzięki niej można uzyskać wyższe wykształcenie w kierunkach związanych ze służbą lub ubiegać się o awans.
Zarobki policjantów
Zarobki policjantów różnią się w zależności od stopnia zaawansowania kariery i gałęzi służby, w jakiej zechcą się realizować.
Ile w Policji na start?
Warto pamiętać, że zgodnie z przepisami comiesięczne uposażenie funkcjonariusza policji składa się z uposażenia zasadniczego i dodatków stałych, które w większości zależne są od kwoty bazowej, jaka każdego roku ogłaszana jest w ustawie budżetowej (najczęściej wyliczana na podstawie stopnia). W tym roku kwota bazowa wynosi 2088,77 zł.
Uposażenie zasadnicze
Uposażenie zasadnicze zależne jest od wypracowanych lat, stopnia i stanowiska, jakie zajmuje dany policjant, dlatego trudno wskazać widełki wynagrodzeń. Dochodzi do tego również wyższe wykształcenie, premie i inne dodatki okazjonalne, np. za udział w konkretnych działaniach.
Jak wskazała rzeczniczka Komendy Głównej Policji insp. Katarzyna Nowak w rozmowie dla Money.pl, uposażenie zasadnicze policjanta, który ukończył szkolenie, ale ma poniżej 26 lat wynosi natomiast od 5849,39 do 6903,17 zł netto. Z kolei policjant, który osiągnął 26. rok życia może otrzymać od 5408,39 do 6323,17 zł netto”. Od tej kwoty wynagrodzenie może jedynie wzrastać. Funkcjonariusz z 10-letnim stażem może zarabiać między 8 a 10 tysięcy w zależności od specyfiki stanowiska.
Ponadto policjanci nie mają możliwości dorabiania sobie bez zgody przełożonego. Taką chęć należy wyrazić w formie raportu, ale przełożony wcale nie musi się do niej przychylić.
Czy praca w Policji to coś dla Ciebie?
Jeśli nie boisz się ryzyka, nie przeszkadzają Ci zmiany ani praca w weekendy i święta, a także masz w sobie poczucie misji – być może jest to profesja dla Ciebie. Rekrutacje do Policji są otwierane przynajmniej raz w roku i publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej Komendy Głównej Policji, komendach wojewódzkich, powiatowych, miejskich i rejonowych, w siedzibach komend oraz wojewódzkich i powiatowych urzędach pracy.
Źródła [dostęp: 2.12.2024 r.]:
Ż. Spadło, Jak zostać policjantem – rekrutacja krok po kroku i porady, w: livecareer.pl
sip.lex.pl
Praca w policji. Oto ile płacą na początek. Podali kwoty, w: Money.pl
Szkoła Policyjna w Szczytnie (WSPOL) – czy po jej ukończeniu zostaniesz policjantem?, w: RekrutacjaDoPolicji.pl