Czym jest technologia CNC?
CNC , czyli komputerowe sterowanie urządzeń numerycznych, jest to zaawansowany system sterowania, który umożliwia interaktywne programowanie wyposażonych w niego urządzeń. Tyle teorii, a w praktyce system ten wykorzystuje się do maszyn, zajmujących się obrabianiem różnego typu materiałów. Wprowadzenie odpowiednich danych, umożliwia uzyskanie pożądanych kształtów w powtarzalnych seriach. W jaki sposób obecnie wykorzystywana jest technologia CNC? Dzięki możliwości dokładnego zaprogramowania maszyn, tak aby każdy ich ruch był jak najbardziej precyzyjny, obróbka metodą CNC pozwala na uzyskiwanie coraz dokładniejszych, a jednocześnie coraz mniejszych obiektów, które mogą być używane w różnych gałęziach przemysłu. Przykładem na wykorzystanie tej technologii są koła łańcuchowe — dostępne dzisiaj nie tylko w wielu rozmiarach, ale i kształtach, pozwala to na stosowane ich w coraz bardziej zaawansowanych przekładniach, co następnie przyśpiesza postęp technologiczny np. w motoryzacji. Taki rozwój technologii CNC, przyczynia się do szybkiego rozwoju przemysłu, i staje się jego przyszłością.
Kto wykonuje prace związaną z technologią CNC?
Wraz z intensywnym rozwojem branży, do pracy z technologią CNC, potrzebni są wykwalifikowani pracownicy. Niegdyś wystarczyły dobre chęci do nauki, aby obsługiwać tokarki lub frezarki, obecnie powstają nowoczesne centra przemysłowe, specjalizujące się w obróbce materiału, za pomocą urządzeń sterowanych przez komputer, co stwarza wymóg posiadania specjalistycznej wiedzy i ciągłej nauki w tym zakresie.
Przy pracy z technologią CNC, wyróżnia się takie stanowiska jak operator CNC , technolog CNC , czy programista CNC . Czym się różnią? Jaki jest zakres obowiązków na wyżej wymienionych stanowiskach. O tym poniżej.
Technolog CNC musi wyróżniać się specjalistyczna wiedzą z zakresu materiałoznawstwa obrabianych materiałów, rysunku technicznego, typów mocowań, metrologii i sposobów wyceniania obróbki. Ponadto technolog powinien być specjalistą od wykonywania pomiarów ze specjalnymi cieczami obróbkowymi, toczenia i frezowania CNC , czy choćby wykonywania konstrukcji.
Programista CNC natomiast, zajmuje się przede wszystkim programowaniem maszyn do cięcia, kształtowania i wykańczania materiałów. Materiały te są różnorodne, od metali, poprzez tworzywa sztuczne po drewno. Aby poprawnie wykonywać swoją pracę musi przestudiować rysunki i plany komponentów, aby móc poprawnie określić sposób w jaki zostanie przeprowadzona produkcja. Następnie wybiera odpowiednie maszyny i układa zadania w poprawnej kolejności. Jest w stanie określić również czas, w jaki zajmie dana czynność. Oprócz tego do obowiązków programisty należy obsługa i konserwacja sprzętu CNC. Jak wcześniej zostało wspomniane musi posiadać wiedzę z zakresu rysunku technicznego, aby móc poprawnie przeczytać i zinterpretować plany techniczne. Dzięki czemu jest w stanie nanieść specyfikacje projektowe i dostosować odpowiednie ścieżki cięcia maszyn. Na koniec przeprowadza kontrolę jakości produktu. Jeśli ma możliwość przeprowadza rutynowe kontrole stanu technicznego maszyn i zajmuje się ich konserwacją, oraz rozwiązuje bieżące problemy techniczne. W tym zawodzie ważna jest również szybkość i precyzja. Dodatkowo idealny kandydat na programistę CNC charakteryzuje się dbałością o szczegóły, umiejętnością samodzielnej pracy bez nadzoru, terminowością, możliwością wykonywania swojej pracy w pozycji stojącej przez dłuższy czas, siłę fizyczną do przenoszenia ciężkich przedmiotów oraz gotowość do podjęcia pracy w godzinach nadliczbowych.
W przypadku operatora CNC , podobnie jak od poprzednich kandydatów wymaga się specjalistycznej wiedzy. Najlepiej aby ukończył szkołę branżową oraz posiadał doświadczenie zawodowe w tym zakresie. Często szkoły przygotowujące do zawodu umożliwiają swoim uczniom praktyki w zakładach pracy bądź staże. Zakres obowiązków to przede wszystkim poprawne rozumienie specyfikacji wykonywanego zadania. Dlatego tak jak w przypadku poprzednich stanowisk dużą rolę odgrywa tu znajomość i zrozumienie rysunku technicznego. Dzięki czemu wszystkie wymagania co do projektu zostaną spełnione, a praca wykonana poprawnie. Dodatkowo osoba zatrudniona na tym stanowisku ustawia, mocuje, konfiguruje i kalibruje maszyny CNC i wszelkie akcesoria, które mają być wykorzystane przy produkcji. Dbanie o jakość, elementów które wykonuje oraz sprawdzanie efektu końcowego pracy, wyłapywanie wszelkich niezgodności, tak aby cały proces przebiegał prawidłowo. Dodatkowo operator CNC odpowiedzialny jest za stan techniczny maszyny, by mogła pracować z maksymalną wydajnością.
Na pierwszy rzut oka, wszystkie te stanowiska wyglądają podobnie. Aby zrozumieć różnicę między nimi warto prześledzić ścieżkę kariery, jaką potencjalny kandydat musi przejść aby pracować na stanowiskach związanych z tą branżą. Praca, związana jest z trzema etapami produkcji, co wiąże się bezpośrednio z rozwojem ścieżki kariery i potencjalnymi awansami. Na początek zajmuje się stanowisko młodszego operatora a do podstawowych jego obowiązków należy mocowanie przygotówki w imadle, i naciskanie przycisku start na konsoli. Aby rozpocząć proces produkcji. Dodatkowo obowiązkiem młodszego operatora jest sprawdzanie narzędzi i wymiana tych zużytych na nowe. W raz ze wzrostem doświadczenia, potencjalny kandydat uczy się mierzyć narzędzia, czytać rysunek techniczny, składać narzędzia czy czytać technologie z przewodnika. Po zdobyciu tej wiedzy, staje się ustawiaczem i zalicza drugi etap kariery. Trzeci etap to programowanie. I tutaj właśnie mamy do czynienia z programistą CNC. Osoba ta zajmuje się programowaniem sterownika maszyny, co pozwala na tworzenie nowych technologii. Oczywiście wraz z doświadczeniem, zaczyna programować coraz to bardziej skomplikowane elementy. I tu dochodzimy do kolejnego etapu. Jeśli uda się przyswoić i połączyć wiedzę, jednocześnie z zakresu ustawiania i programowania maszyn, wtedy staje się technologiem CNC .
W mniejszych zakładach bardzo często te trzy stanowiska to jedna i ta sama osoba.Dlatego starając się o pracę, w zakładach zajmujących się technologią CNC, warto posiadać większość umiejętności z tej dziedziny. Pozwala to na wybieranie w większej ilości ofert pracy, a sami stajemy się bardziej pożądanym pracownikiem na rynku.
Zarobki oraz perspektywy
Obecnie wzrasta zainteresowanie zawodem związanym z programowaniem maszyn numerycznych, zarówno na rynkach polskim jak i europejskim. Odpowiednie szkoły oraz kursy zapewniają możliwość wprowadzenia, w jeden z bardzo atrakcyjnych zawodów na rynku pracy.
Jak więc przedstawiają się zarobki, w tak przyszłościowej branży? Według najnowszych danych mediana płac na stanowisku operatora CNC wynosi 4530 zł, co oznacza, że zarobki w Polsce wynoszą od ok. 3820 zł do 5360 zł brutto. Większość z nich zatrudnionych jest na umowę o pracę. Na jeszcze atrakcyjniejsze wynagrodzenie mogą liczyć programiści CNC. Mediana na tym stanowisku wynosi 5300 zł brutto miesięcznie, czyli ich wynagrodzenie waha się między 4510 zł a 6550 zł brutto. Mediana zarobków w przypadku technologa CNC to 5800 zł.
Warto oczywiście pamiętać, że wysokość wynagrodzenia na poszczególnych stanowiskach jest uzależniona od posiadanego wykształcenia i doświadczenia, osoby która na nie aplikuje. Również nie bez znaczenia ma tutaj wielkość firmy, ilość zatrudnianych pracowników czy lokalizacja. Czynnikami mającymi wpływ na wielkość pensji jest również zakres powierzonych obowiązków na umowie. W grę wchodzą dodatkowe składniki wynagrodzenia, takie jak premie, nagrody i inne dodatki.
Podsumowując, rozwój technologii wciąż idzie do przodu, a tradycyjne maszyny zastępowane są tymi sterowanymi numerycznie.Na terenie całego kraju powstają nowe firmy, które do produkcji wybierają technologie CNC. Dlatego praca w zawodzie operatora CNC, technologa CNC, czy programisty CNC , to zawód przyszłości, z coraz szerszą ofertą zatrudnienia oraz możliwością awansu.
